Stap in een samentuin

In een samentuin ligt de nadruk op ‘samen tuinieren’. Bovendien kiezen haast alle samentuinders voor ecologisch tuinieren. Zij geven een stuk grond een nieuwe bestemming. De betrokkenheid van bewoners bij de publieke ruimte vergroot. De organisatie van een samentuin is een participatief proces.

Waarom is een samentuin een goed idee?

Stokrozen in de samentuin
In de samentuin ‘t Zwaantje in Merksem vergroten de tuiniers hun kennis over de natuur.
  • Een samentuin brengt mensen bij elkaar. Het is een ontmoetingsplek. Je leert je medetuiniers beter kennen. 
  • Je komt ‘uit je hoofd’. Met je handen in de aarde werken, is een ontspannende, zinvolle bezigheid. Je fysieke en mentale gezondheid varen er wel bij.
  • Je vergroot je kennis over de natuur en leert die waarderen. 
  • Samen tuinieren vergt samenwerking. Je vergroot je sociale vaardigheden. 
  • Je weet wat je eet en volgt het ritme van de seizoenen. 
  • Je vermijdt verpakking. Omdat het gaat om lokale teelt, verklein je je ecologische voetafdruk. 
  • Zelf geteelde, ecologische groenten smaken geweldig. Je haalt gezond voedsel in huis, zonder residu’s van pesticiden.

Hoe de cohesiekracht van je samentuin vergroten?

Tuintafel in de moestuin
De tuiniers in de samentuin ‘t Zwaantje ontmoeten elkaar aan de tuintafel. (Beeld: ’t Zwaantje)
  • De samentuin is een plek waar iedereen welkom is, ongeacht leeftijd, opleidingsniveau, afkomst … Iedereen kan iets bijdragen. De inbreng van iedereen appreciëren en benoemen is belangrijk.
  • Als diverse personen samen tuinieren, creëert dat een aparte dynamiek. Er is tijd en vertrouwen nodig om aan elkaar en de groep te wennen. Het is belangrijk elkaar aan te voelen, gepast te reageren en een middenweg te zoeken als er meningsverschillen zijn. 
  • Maak goede afspraken (over de ecologische manier van tuinieren bijvoorbeeld) en een duidelijke taakverdeling. In een samentuin maak je heel wat keuzes. Dat gebeurt in groep om de beslissingen draagkracht te geven. 
  • Help beginnende tuiniers op weg naar een succesvolle oogst. Schakel bijvoorbeeld een lesgever of praktijkbegeleider in. 
  • Vraag externe hulp voor grotere klussen.
  • Focus niet enkel op het resultaat en de oogst, relaxen en genieten van het tuinieren zijn net zo belangrijk.
  • Mislukken mag. Zie het als een leermoment.
  • Een samentuin kan voor de buurtbewoners een plek zijn om even te ontspannen. Zorg voor een goede communicatie en wisselwerking met de buurt. 
  • Betrek ook kinderen en jongeren. Dat is geen gemakkelijk proces, maar wel de moeite waard. Jongeren leren veel in een samentuin, verdedigen de tuin bij anderen en trekken soms hun ouders mee in het proces.
  • Plaats geen hoge omheining tussen de verschillende percelen. 
  • Zorg voor een plek waar de verschillende tuiniers elkaar kunnen ontmoeten, bijvoorbeeld een bank, picknickplaats of tuinhuis.

Hoe een gepast perceel zoeken? Hoe de doelgroep bepalen? Hoe een planning maken? Dat en nog veel meer lees je in een handige brochure op de website van Velt.

Laat je inspireren door twee samentuinen in Merksem, ‘t Zwaantje, begeleid door Transitie Merksem, en Dokske. Een voorbeeld van communicatie binnen een groep samentuinders vind je op de Facebook-pagina van de Duifkes, begeleid door Transitie Merksem.

Nog niet overtuigd? Bekijk hier een video over de voordelen van samentuinen.

Samentuinen en corona?

Als je een aantal regels volgt, is het mogelijk om je samentuin coronaproof te maken. Hoe je dat doet, lees je hier.