Maak ruimte voor spel

De leefbaarheid van een straat is af te lezen aan de speelbaarheid. Als kinderen er zich thuis voelen, geldt dat ook voor de andere bewoners. Waar zit de speelkracht van jouw straat?

Wat goed is voor kinderen, werkt ook verbindend voor volwassenen. Bankjes en een aantrekkelijke stoep nodigen uit om even bij te praten. Een ondergrond waarop je goed kunt rolschaatsen, is ook handiger voor ouders met buggy’s of bewoners die moeilijk te been zijn. Een stuk groen of een reeks geveltuintjes bieden niet alleen speelruimte, ze maken een straat ook gezellig. Een klimboom of een fonteintje beloven verkoeling in de zomer.

kinderen spelen op straat met zeepbellen
Geef kinderen en jongeren een stem bij het bedenken van een speelplan.

Aan de slag in je straat

Kind en samenleving heeft een handige toolbox om ruimte op de straat te veroveren voor jong en oud. Het plan bestaat uit vijf stappen.

  • Stap 1: Wie doet mee? Stel een enthousiast team samen. Geef kinderen en jongeren een stem. Ga in contact met ambtenaren die je buurt mee beheren. 
  • Stap 2: De straatmeter: op onderzoek in je buurt. Wie woont waar? Wat zijn de troeven? Waar zit potentie? Wordt er gespeeld? Zie je kinderen op de fiets, met skateboards, steps of rolschaatsen? Hoe onveilig is het verkeer? Zijn er piekmomenten in het autoverkeer? Waar is er groen? Waar is ruimte voor extra groen? Hoeveel auto’s staan geparkeerd? Waar kunnen fietsen gestald worden? Zijn er winkels? Zitbanken? Is er een sociaal weefsel in de straat? Heeft de straat een karakter? 
  • Stap 3: Het grote dromen-debat. Een gesprek over wat echt belangrijk is. Van zot en geweldig tot simpel en netjes. Alle ideeën zijn welkom. Nodig iedereen uit. Zoek naar consensus. Breng beweging door te kiezen voor quick wins én trage processen. 
  • Stap 4: Een waaier van oplossingen. Grasduin tussen tijdelijke en definitieve ingrepen. Denk aan een speelstraat in de zomer en een sneeuwstraat in de winter. Maak testopstellingen om de verkeersstroom te wijzigen. Breng sfeer met straatmeubilair. Vergroen de gevels. Zoek een plek voor een buurtparking. De plek die de auto krijgt in de straat, is zeer bepalend voor de verdere uitwerking. 
  • Stap 5: Hoe moet het nu verder? Concrete stappen en inspiratie. Maak verslag van alle elementen uit de vorige fase. Documenteer het verhaal. Onderzoek wat de rode draad is. Noteer de opties en kies voor de beste en meest gedragen ingrepen.

Kijk verder dan je straat

Het is belangrijk voor jongeren elkaar te ontmoeten. Kinderen moeten volop kunnen spelen. De ruimte buitenshuis is in een stad beperkt. Hangplekken hebben een slechte reputatie. Kinderen die spelen zijn lawaaimakers. De focus voor ontspanning in een stad is gericht op volwassenen. Daar kan je in je buurt wat aan doen.

Waarom geen braakliggend terrein inrichten als speelplek? In samenwerking met de jeugddienst en de groendienst kom je tot een plan. Samen bedenk je hoe je aan een berg aarde komt, brandnetels in toom houdt en hoe je het terrein vrij houdt van zwerfvuil en sluikstort. Plant er een speelboom. Een speelboom? Ja, een speelboom.

Bekijk hangjongeren niet als een bedreiging. Geef hen ruimte. Toon respect. Je voorkomt eventuele overlast door met hen in dialoog te gaan.

Voetballende jongere op straat
Hangjongeren? Ga met hen in dialoog.

Negen tips voor snel spelplezier

Als je speelruimte inricht, vergroot je de leefbaarheid van de stad. Inspiratie: Kind en Samenleving.

  • Kleed een bestaand speeltoestel voor een dag in volgens een thema. Of sleep er een waterbak heen.
  • Baken een zone af waar kinderen kunnen spelen met losliggend materiaal. Een kamp bouwen is zalig.
  • Durf. Een bosje, een verlaten bouwplaats … Een speelplek mag ruig zijn. Avonturiers vinden er hun ding. 
  • Zet de trampoline eens aan de straatkant van je huis. 
  • Bouw een tijdelijk podium op de hoek van de straat. Wacht het resultaat af.
  • Zoek de klimboom in je buurt. Geef hem alle kansen.
  • Op warme dagen is water een tovermiddel. 
  • Geef kinderen krijtjes en laat ze de stoep versieren.
Krijttekening van en huis op het voetpad
Laat kinderen de stoep versieren met krijttekeningen.